Acid uric và bệnh Gout: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Gout hay Gút là một trong những căn bệnh chuyển hóa mạn tính đang ngày càng phổ biến, đặc biệt ở nam giới trung niên và người có lối sống dư thừa đạm, rượu bia. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh là những cơn đau dữ dội, đột ngột ở các khớp, thường vào ban đêm, kèm theo sưng, nóng, đỏ khiến người bệnh khổ sở và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Nguyên nhân sâu xa của Gout chính là nồng độ acid uric cao trong máu, dẫn đến hình thành tinh thể urat lắng đọng tại các khớp và mô mềm, gây viêm.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ mắc bệnh gout đang gia tăng trên toàn cầu, với 4.9% dân số trưởng thành bị ảnh hưởng. Bệnh gout cũng thường xuất hiện ở những người có chế độ ăn uống giàu purin và ít vận động.

1. Acid Uric và cơ chế hình thành Gout (Gút)

Acid uric là sản phẩm cuối cùng trong quá trình chuyển hóa purin – một chất có mặt trong nhiều loại thực phẩm như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật và đồ uống có cồn. Bình thường, acid uric được hòa tan trong máu và đào thải qua thận. Tuy nhiên, khi cơ thể sản sinh quá nhiều hoặc không đào thải tốt, nồng độ acid uric sẽ tích tụ trong máu.

Khi nồng độ vượt ngưỡng bão hòa (thường trên 7.0 mg/dL ở nam và 6.0 mg/dL ở nữ), acid uric sẽ kết tinh thành những tinh thể urat và lắng đọng tại các mô, đặc biệt là các khớp, gây ra viêm, sưng và đau đặc trưng của bệnh Gout.

2. Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Gout

Gout thường khởi phát qua cơn viêm khớp cấp tính – đau dữ dội, sưng đỏ, nóng, thường xảy ra vào ban đêm. Cơn đau có thể kéo dài vài ngày hoặc vài tuần, sau đó thuyên giảm. Tuy nhiên, nếu không điều trị đúng cách, các cơn đau sẽ tái phát thường xuyên hơn, mức độ nặng hơn, và khớp có thể bị tổn thương vĩnh viễn. Lưu ý rằng, không phải ai có nồng độ acid uric cao cũng sẽ phát triển gout. Nhiều người hoàn toàn không có triệu chứng và chỉ phát hiện khi làm xét nghiệm định kỳ.

Bệnh Gút thường bắt đầu với những cơn đau đột ngột và dữ dội ở các khớp, đặc biệt là ngón chân cái. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Đau nhức, sưng tấy và đỏ ở khớp: Khớp bị ảnh hưởng, thường là ngón chân cái, sẽ sưng tấy, đỏ và cảm giác nóng như bị bỏng
• Cảm giác nóng ran tại khu vực khớp bị viêm: Viêm khớp do gout có thể khiến khu vực đó nóng và dễ chịu các cảm giác khó chịu.
  Hạn chế vận động: Các khớp bị gout thường đau đến mức khiến người bệnh khó khăn trong việc di chuyển, đi lại bình thường.

3. Bạn đang ở đâu trong “bản đồ” tiến triển của bệnh Gout??

Việc nhận diện vị trí của bản thân trong tiến trình phát triển bệnh Gout có ý nghĩa quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Dưới đây là 4 giai đoạn điển hình của Gút, được các chuyên gia y khoa khuyến nghị cần theo dõi nghiêm ngặt.

Lưu ý: Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc. 

Bên cạnh việc sử dụng thuốc, chế độ ăn uống và lối sống là yếu tố quyết định trong việc kiểm soát bệnh gout. Người bệnh cần tránh các thực phẩm chứa nhiều purin, hạn chế rượu bia và tăng cường bổ sung nước để giúp thận bài tiết acid uric hiệu quả hơn. Việc duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục thường xuyên, và kiểm soát các bệnh lý nền cũng rất quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh gout.

Gout là bệnh lý viêm khớp phổ biến và đau đớn, gây ra bởi sự tích tụ của acid uric trong cơ thể. Việc kiểm soát mức acid uric trong cơ thể thông qua chế độ ăn uống hợp lý, duy trì cân nặng và kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách hiệu quả để phòng ngừa và điều trị bệnh. Với sự can thiệp kịp thời và biện pháp phòng ngừa đúng đắn, Gout hoàn toàn có thể được quản lý hiệu quả, giúp người bệnh  duy trì cuộc sống khỏe mạnh và không bị cản trở bởi những cơn đau khớp.

Đọc thêm: Rối loạn lipid máu: Vai trò của LDL, HDL Cholesterol và các chỉ số mỡ máu quan trọng