Tác giả: PMC

Tăng huyết áp (hay cao huyết áp) là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất hiện nay, ảnh hưởng đến khoảng  1,28 tỷ người trưởng thành trong độ tuổi 30-79 (theo Tổ chức Y tế Thế giới – WHO). Điều đáng lo ngại là gần 50% số người mắc bệnh không biết mình bị tăng huyết áp, dẫn đến nguy cơ cao về biến chứng tim mạch, đột quỵ và suy tim. Vì thường không có triệu chứng rõ ràng, nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đã tiến triển nghiêm trọng.

Tuy nhiên, tăng huyết áp có thể được kiểm soát hiệu quả thông qua lối sống lành mạnh và theo dõi thường xuyên. Nhận biết sớm và chủ động điều chỉnh huyết áp là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Định nghĩa và phân loại tăng huyết áp

Tăng huyết áp là một bệnh lý tim mạch phổ biến, xảy ra khi áp lực của máu lên thành động mạch cao hơn mức bình thường trong thời gian dài. Khi tim co bóp để chuyển máu đi khắp cơ thể, huyết áp đạt mức cao nhất gọi là huyết áp tâm thu; khi tim giãn ra, huyết áp xuống mức thấp nhất, gọi là huyết áp tâm trương.

Khi đo ở phòng khám mà huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên qua ít nhất 02 lần đo (loại trừ yếu tố nhiễu) được chẩn đoán là tăng huyết áp. Tùy theo mức độ nghiêm trọng, bệnh được phân thành các giai đoạn: tiền tăng huyết áp, tăng huyết áp độ 1, độ 2 và tăng huyết áp cấp cứu (cơn tăng huyết áp kịch phát).

Dựa trên nguyên nhân, tăng huyết áp có thể chia thành hai nhóm chính:

• Tăng huyết áp nguyên phát (vô căn): Đây là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 90-95% các trường hợp. Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định nhưng có liên quan mật thiết đến tuổi tác, di truyền và lối sống.
  
• Tăng huyết áp thứ phát: Chiếm khoảng 5-10% các trường hợp, xảy ra do các bệnh lý cụ thể như suy thận mạn tính, rối loạn nội tiết (hội chứng Cushing, cường aldosterone), hẹp động mạch thận hoặc do tác động của một số loại thuốc (thuốc tránh thai, corticosteroid).

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Tăng huyết áp có mối liên hệ chặt chẽ với các yếu tố lối sống và di truyền. Tuổi tác càng cao, nguy cơ mắc bệnh càng lớn, đặc biệt ở những người trên 50 tuổi bởi cơ thể và các mạch máu trở nên kém linh hoạt hơn. Ngoài ra, người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch hoặc tăng huyết áp cũng có khả năng mắc bệnh cao hơn.

Bên cạnh yếu tố di truyền, thói quen sinh hoạt không lành mạnh như ăn uống quá nhiều muối nhưng lại thiếu kali từ rau xanh và trái cây, thiếu vận động, béo phì lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá và căng thẳng kéo dài cũng là những yếu tố thúc đẩy nguy cơ mắc tăng huyết áp. Những yếu tố này kết hợp với nhau tạo thành một vòng xoáy không dễ phá vỡ, làm tăng mức độ nguy hiểm của bệnh.

Biến chứng nguy hiểm của tăng huyết áp

Tăng huyết áp không được kiểm soát có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, tác động đến các cơ quan quan trọng trong cơ thể. 

• Bệnh tim mạch: Huyết áp cao làm tăng gánh nặng cho tim, khiến tâm thất trái phì đại và suy yếu. Điều này làm tăng nguy cơ mắc suy tim sung huyết và nhồi máu cơ tim.
• Đột quỵ: Tăng huyết áp làm các mạch máu trong não dễ bị tổn thương, có thể dẫn đến vỡ mạch máu hoặc tắc nghẽn, gây ra xuất huyết não hoặc nhồi máu não. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong hoặc tàn tật suốt đời.
• Bệnh thận mạn tính: Áp lực máu cao làm tổn thương các mạch máu trong thận, làm giảm khả năng lọc và bài tiết chất thải, dẫn đến bệnh thận mạn tính. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành suy thận và yêu cầu chạy thận nhân tạo.
• Tổn thương mắt: Tăng huyết áp có thể làm hỏng các mạch máu võng mạc, gây mờ mắt, thậm chí mù lòa. Đây là biến chứng có thể xảy ra mà không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực.

Tại sao cần kiểm soát tăng huyết áp?

Việc kiểm soát huyết áp không chỉ giúp duy trì sức khỏe tim mạch mà còn phòng ngừa đột quỵ và các biến chứng nguy hiểm. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng việc kiểm soát tốt huyết áp có thể làm giảm đáng kể nguy cơ bệnh tim mạch, từ đó gia tăng tuổi thọ và cải thiện chất lượng sống.

Tuy nhiên, việc đồng mắc các bệnh lý do thói quen lối sống như béo phì, đái tháo đường hay rối loạn mỡ máu sẽ làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ và bệnh tim mạch. Khi một người đồng thời mắc cả 4 bệnh lý này (còn được gọi là bộ tứ tử thần), có thể đẩy nhanh quá trình tổn thương tim mạch, làm gia tăng nguy cơ đột quỵ, suy tim và tử vong sớm.

Việc chủ động theo dõi huyết áp và các chỉ số sức khỏe định kỳ giúp ngăn ngừa rủi ro và bảo vệ cơ thể trước những biến chứng nguy hiểm.. 

Hướng dẫn điều trị và kiểm soát tăng huyết áp

Điều trị tăng huyết áp nhằm mục tiêu kiểm soát huyết áp về mức an toàn, giảm nguy cơ biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Thay đổi lối sống là yếu tố quan trọng trong kiểm soát tăng huyết áp, bao gồm:

• Chế độ ăn uống hợp lý: Giảm tiêu thụ muối (dưới 5g/ngày), tăng cường thực phẩm giàu kali như chuối, rau xanh và các loại đậu. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, thay vào đó là chất béo không bão hòa từ cá, dầu ô liu và quả hạch.
• Tăng cường vận động thể chất: Tập luyện ít nhất 150 phút mỗi tuần với các bài tập như đi bộ nhanh, chạy bộ, yoga hoặc bơi lội giúp giảm huyết áp một cách tự nhiên.
• Kiểm soát cân nặng: Duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) ở mức lý tưởng giúp giảm áp lực lên hệ tim mạch.
• Hạn chế rượu bia và ngừng hút thuốc: Chất nicotine trong thuốc lá làm co mạch máu, trong khi rượu làm tăng nguy cơ cao huyết áp do tác động lên hệ thần kinh và tim mạch.
• Kiểm soát căng thẳng: Thực hành thiền, yoga hoặc các kỹ thuật thư giãn có thể giúp giữ huyết áp ổn định.

Điều trị bằng thuốc được áp dụng khi các biện pháp thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát huyết áp. Một số nhóm thuốc phổ biến được bác sĩ kê đơn bao gồm:

• Thuốc lợi tiểu: Giúp giảm lượng nước dư thừa trong cơ thể, từ đó hạ huyết áp và giảm áp lực lên thành mạch máu.
• Thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors): Có tác dụng giãn mạch, cải thiện lưu thông máu, giúp huyết áp ổn định.
• Thuốc chẹn beta: Giảm nhịp tim, giảm áp lực lên tim và ngăn ngừa các biến chứng tim mạch.
• Thuốc chẹn kênh canxi: Hỗ trợ thư giãn thành mạch máu, từ đó giúp ổn định huyết áp lâu dài.

Việc sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc đột ngột để tránh các tác dụng phụ nguy hiểm.

Tăng huyết áp là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể kiểm soát nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Bằng cách duy trì lối sống lành mạnh, theo dõi huyết áp thường xuyên và tuân thủ hướng dẫn điều trị, người bệnh có thể giảm thiểu nguy cơ biến chứng và kéo dài tuổi thọ.

Sức khỏe tim mạch không chỉ phụ thuộc vào việc điều trị mà còn cần sự chủ động trong phòng ngừa. Mỗi người cần nâng cao nhận thức về tăng huyết áp, kiểm tra sức khỏe thường xuyên và áp dụng các biện pháp bảo vệ để duy trì một trái tim khỏe mạnh và một cuộc sống chất lượng.

Trung tâm chăm sóc sức khỏe cao cấp Prime Medical Care  Hotline: 1900 1996 Địa chỉ: Số 2C Trần Thánh Tông, Hai Bà Trưng, Hà Nội Website: www.pmc-healthclub.com Fanpage: Prime Medical Care

Bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và chủ động khám tim mạch không chỉ giúp nâng cao hiệu quả điều trị mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Bệnh tim mạch là gì? Tại sao cần phát hiện sớm?

Bệnh tim mạch là thuật ngữ chung chỉ các bệnh lý liên quan đến tim và hệ tuần hoàn, bao gồm bệnh động mạch vành, suy tim, rối loạn nhịp tim, bệnh van tim và các dị tật tim bẩm sinh. Các bệnh này có thể xuất hiện một cách từ từ và tiến triển âm thầm, nhiều khi không có dấu hiệu rõ ràng trong giai đoạn đầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có đến hơn 17,9 triệu ca tử vong do bệnh tim mạch. Trong đó, nhiều trường hợp có thể được ngăn chặn nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Những dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh tim

Đau thắt ngực – Triệu chứng điển hình ở giai đoạn đầu

Đau ngực là dấu hiệu phổ biến của bệnh tim, đặc biệt trong trường hợp đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim. Cảm giác đau có thể xuất hiện ở giữa ngực, lan ra vai, cổ, cánh tay hoặc lưng. Mức độ đau có thể khác nhau, từ cảm giác đè nặng, bóp nghẹt đến đau nhói hoặc nóng rát. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đau ngực đều liên quan đến tim, vì vậy cần đánh giá kết hợp với các triệu chứng khác để có chẩn đoán chính xác.

> Đọc thêm: BEFAST: Nhận Diện và Chủ động phòng ngừa Đột Quỵ Nhanh Chóng

Khó thở – Dấu hiệu suy giảm chức năng tim

Khó thở có thể xảy ra khi gắng sức hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi, báo hiệu tim không bơm máu hiệu quả, gây ứ dịch trong phổi. Đây là dấu hiệu điển hình của suy tim, bệnh động mạch vành hoặc bệnh van tim. Nếu khó thở đi kèm với mệt mỏi kéo dài hoặc phù chân, cần thăm khám sớm để phát hiện nguyên nhân.

Nhịp tim bất thường – Cảnh báo rối loạn nhịp tim

Tim đập quá nhanh, quá chậm hoặc loạn nhịp có thể là biểu hiện của rối loạn nhịp tim – một bệnh lý tim mạch tiềm ẩn. Một số triệu chứng thường gặp như hồi hộp, đánh trống ngực hoặc tim bỏ nhịp,  chóng mặt, hoa mắt hoặc ngất xỉu. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, cần kiểm tra để loại trừ nguy cơ rối loạn nhịp tim nguy hiểm như rung nhĩ hoặc nhịp nhanh thất.

Phù chân, mắt cá chân – Dấu hiệu suy tim

Suy tim có thể gây tích tụ dịch trong cơ thể, dẫn đến phù chân, mắt cá chân hoặc bụng. Hiện tượng này xảy ra do tim không còn đủ khả năng bơm máu hiệu quả, khiến dịch ứ lại trong các mô. Nếu tình trạng phù diễn ra liên tục, kèm theo khó thở hoặc tăng cân đột ngột, có thể đây là dấu hiệu của suy tim sung huyết.

Mệt mỏi kéo dài – Cảnh báo suy giảm chức năng tim

Cảm giác mệt mỏi quá mức, không rõ nguyên nhân, có thể là dấu hiệu cảnh báo tim không bơm đủ máu và oxy đến các cơ quan trong cơ thể. Đặc biệt, nếu tình trạng này xuất hiện cùng với khó thở, đau ngực hoặc chóng mặt, cần được kiểm tra sớm.

Khi nào nên đi khám tim mạch?

Không phải ai cũng cần đi khám tim mạch định kỳ, nhưng nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao hoặc có các dấu hiệu bất thường về tim mạch, việc kiểm tra sức khỏe sớm là rất quan trọng.

Nhóm người có nguy cơ cao

Người khỏe mạnh từ 40 tuổi trở lên kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm để tầm soát sớm các dấu hiệu tiềm ẩn. Một số nhóm có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn người khác, bao gồm:

• Tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch.
• Người có bệnh lý nền: cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, từng bị nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ nhẹ.
• Người hút thuốc lá, sử dụng rượu bia nhiều.
• Người ít vận động, thừa cân, béo phì.
• Người thường xuyên căng thẳng, stress kéo dài.

Khi có triệu chứng nghi ngờ

Việc thăm khám tim mạch sớm có thể giúp phát hiện và điều trị bệnh kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào dưới đây thì không nên trì hoãn việc đi khám:

• Đau thắt ngực, khó thở khi hoạt động nhẹ hoặc khi nghỉ ngơi.
• Hồi hộp, đánh trống ngực, chóng mặt hoặc ngất xỉu.
• Phù chân, mắt cá chân, bụng kèm theo mệt mỏi kéo dài.
• Huyết áp không ổn định, thường xuyên cao hoặc thấp bất thường.

Đừng chờ đến khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn, vì khi đó việc điều trị có thể khó khăn hơn rất nhiều.

Lợi ích của việc khám tim mạch định kỳ

Dù bệnh tim mạch không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng hơn 80% trường hợp có thể được phòng ngừa nếu được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời. Hiểu được điều này, Prime Medical Care đã xây dựng các gói tầm soát bệnh tim mạch & đột quỵ và gói Hội viên tim mạch cá nhân hóa, giúp khách hàng kiểm soát các yếu tố nguy cơ, ngăn ngừa biến chứng và duy trì sức khỏe bền vững.

Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa, trợ lý y khoa và hệ thống theo dõi sức khỏe toàn diện, PMC đảm bảo mỗi khách hàng đều nhận được sự quan tâm sát sao, giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường và có phương án can thiệp kịp thời.

Việc thăm khám tim mạch định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe lâu dài, đặc biệt khi nhiều bệnh lý tim mạch có thể tiến triển âm thầm mà không có triệu chứng rõ ràng. Kiểm tra sức khỏe tim mạch thường xuyên giúp xác định sớm các yếu tố nguy cơ, từ đó có biện pháp kiểm soát và điều trị hiệu quả, giảm thiểu rủi ro biến chứng nghiêm trọng.

Tại Prime Medical Care, chương trình tầm soát và quản lý bệnh tim mạch được thiết kế để hỗ trợ khách hàng theo dõi sức khỏe chặt chẽ dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia đầu ngành. Không chỉ giúp phát hiện sớm và kiểm soát bệnh lý tim mạch, chương trình này còn hướng đến việc nâng cao chất lượng sống, giúp khách hàng an tâm với một trái tim khỏe mạnh.

Để biết thêm thông tin chi tiết về gói khám tim mạch, vui lòng liên hệ:

Trung tâm Y khoa Prime Hotline: 1900 1996 Địa chỉ: Số 2C Trần Thánh Tông, Hai Bà Trưng, Hà Nội Website: www.pmc-healthclub.com Fanpage: Prime Medical Care

Rối loạn mỡ máu là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến và có ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tim mạch. Đây không chỉ là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây xơ vữa động mạch, mà còn là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Vậy rối loạn mỡ máu là gì, nguyên nhân do đâu và làm thế nào để kiểm soát hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Rối loạn mỡ máu, còn gọi là rối loạn lipid máu hoặc tăng lipid máu, là tình trạng bất thường về nồng độ các chất béo trong máu, bao gồm cholesterol và triglyceride. Các chỉ số lipid máu thường được đánh giá dựa trên mức độ cholesterol toàn phần, cholesterol LDL (lipoprotein tỷ trọng thấp), cholesterol HDL (lipoprotein tỷ trọng cao) và triglyceride.

Rối Loạn Mỡ Máu Là Gì?

Trong đó, rối loạn mỡ máu có thể biểu hiện dưới nhiều dạng như:

• Tăng cholesterol toàn phần hoặc LDL-cholesterol (cholesterol xấu), làm gia tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
• Giảm HDL-cholesterol (“cholesterol tốt”), khiến cơ thể khó loại bỏ cholesterol dư thừa.
• Tăng triglyceride, có thể liên quan đến nguy cơ bệnh tim mạch và viêm tụy cấp.

Nguyên Nhân Gây Rối Loạn Mỡ Máu

Rối loạn mỡ máu có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm yếu tố di truyền, chế độ ăn uống, lối sống và các bệnh lý nền.

Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc xác định cách cơ thể tổng hợp và chuyển hóa lipid. Do đó, sự thiếu hụt hoặc bất thường của các enzyme, hormone hoặc gen liên quan đến quá trình này có thể gây ra các bệnh lý. Ví dụ điển hình là bệnh tiểu đường tuýp 1, Phenylketonuria, bệnh Wilson và bệnh Fabry. Một số người mang đột biến gen, khiến mức LDL-cholesterol của họ cao ngay từ khi còn trẻ, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch sớm.

Ngoài ra, chế độ ăn uống giàu chất béo bão hòa, chất béo trans và cholesterol có thể góp phần làm tăng LDL-cholesterol. Tiêu thụ nhiều đường và carbohydrate tinh chế cũng có thể làm tăng mức triglyceride. Đồng thời, lối sống ít vận động, thừa cân – béo phì, hút thuốc lá và tiêu thụ rượu bia quá mức cũng là những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây rối loạn lipid máu. Bên cạnh đó, các bệnh lý như tiểu đường, suy giáp, hội chứng chuyển hóa và bệnh thận mạn tính có thể làm xáo trộn quá trình chuyển hóa lipid, dẫn đến tình trạng rối loạn mỡ máu.

Biến chứng Của Rối Loạn Mỡ Máu

Rối loạn mỡ máu không chỉ là một tình trạng rối loạn chuyển hóa đơn thuần mà còn là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến hàng loạt bệnh lý nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Nếu không được kiểm soát kịp thời, tình trạng này có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, bao gồm:

– Bệnh tim mạch: Cholesterol dư thừa tích tụ trong thành động mạch, hình thành mảng xơ vữa, khiến lòng mạch hẹp dần, cản trở lưu thông máu. Hậu quả là nguy cơ nhồi máu cơ tim, suy tim và đột quỵ tăng cao.

– Bệnh đái tháo đường: Sự mất cân bằng lipid máu có liên quan chặt chẽ đến đề kháng insulin, làm suy giảm khả năng kiểm soát đường huyết và góp phần làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường type 2.

– Bệnh gan nhiễm mỡ: Nồng độ triglyceride cao khiến gan tích tụ mỡ, dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ không do rượu. Nếu không kiểm soát, tình trạng này có thể tiến triển thành xơ gan hoặc suy gan.

– Bệnh gút: Rối loạn mỡ máu, đặc biệt là tăng triglyceride và béo phì, có thể làm rối loạn chuyển hóa purin, dẫn đến tăng acid uric trong máu và gây ra các cơn gút cấp.

Bệnh loãng xương: Một số nghiên cứu cho thấy sự mất cân bằng lipid máu có thể ảnh hưởng đến quá trình tái tạo xương, làm suy giảm mật độ xương và tăng nguy cơ loãng xương, đặc biệt ở phụ nữ sau mãn kinh.

Biện Pháp Kiểm Soát Rối Loạn Mỡ Máu

Kiểm soát rối loạn lipid máu không chỉ giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Các phương pháp điều chỉnh bao gồm thay đổi lối sống, chế độ ăn uống và sử dụng thuốc khi cần thiết.

1. Điều Chỉnh Chế Độ Ăn Uống

Một chế độ ăn lành mạnh có thể giúp kiểm soát nồng độ cholesterol và triglyceride. Các nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng bao gồm:

• Giảm tiêu thụ chất béo bão hòa và chất béo trans, thay thế bằng chất béo không bão hòa đơn và đa có trong dầu ô liu, dầu cá, hạt óc chó và hạt lanh.
• Tăng cường chất xơ từ rau xanh, ngũ cốc nguyên cám và đậu để giúp giảm hấp thu cholesterol trong ruột.
• Hạn chế đường tinh luyện và carbohydrate đơn giản để kiểm soát mức triglyceride.
• Bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá thu, cá trích để hỗ trợ sức khỏe tim mạch.

2. Tăng Cường Hoạt Động Thể Chất

Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn làm tăng HDL-cholesterol và giảm LDL-cholesterol. Các bài tập như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội, yoga hoặc đạp xe ít nhất 30 phút mỗi ngày có thể mang lại lợi ích đáng kể.

3. Kiểm Soát Cân Nặng Và Hạn Chế Thói Quen Xấu

Thừa cân, đặc biệt là béo bụng, có liên quan mật thiết đến rối loạn mỡ máu. Giảm 5-10% trọng lượng cơ thể có thể giúp cải thiện đáng kể các chỉ số lipid máu. Ngoài ra, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia cũng giúp duy trì hệ tim mạch khỏe mạnh.

4. Sử Dụng Thuốc Hạ Mỡ Máu Khi Cần Thiết

Trong một số trường hợp, nếu thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát rối loạn lipid máu, bác sĩ có thể kê đơn thuốc hạ mỡ máu như statin, fibrate hoặc thuốc ức chế hấp thu cholesterol. Việc sử dụng thuốc cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ và đảm bảo hiệu quả điều trị.

Rối loạn mỡ máu là một tình trạng phổ biến nhưng có thể kiểm soát hiệu quả thông qua điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống hợp lý và sử dụng thuốc khi cần thiết. Việc duy trì một lối sống lành mạnh không chỉ giúp kiểm soát lipid máu mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, đảm bảo sức khỏe lâu dài. Vì vậy, kiểm tra sức khỏe định kỳ và theo dõi chỉ số lipid máu là điều quan trọng để phát hiện và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Để biết thêm thông tin chi tiết về đặt lịch khám, Quý Khách hàng vui lòng liên hệ:

Trung tâm Y khoa Prime Hotline: 1900 1996 Địa chỉ: Số 2C Trần Thánh Tông, Hai Bà Trưng, Hà Nội Website: www.pmc-healthclub.com Fanpage: Prime Medical Care

Đột quỵ (stroke) là nguyên nhân hàng đầu trên thế giới gây tử vong và để lại di chứng nặng nề, với hàng triệu ca mắc mới mỗi năm. Đây là tình trạng cấp cứu y khoa nghiêm trọng, đòi hỏi sự can thiệp kịp thời để giảm thiểu tổn thương não và tăng cơ hội phục hồi. BEFAST là một phương pháp nhận diện sớm đột quỵ, giúp người bệnh nhanh chóng được cấp cứu trong “thời gian vàng”. 

BEFAST là gì? Cơ chế nhận diện đột quỵ này hoạt động ra sao? Cùng Prime Medical Care tìm hiểu thông tin chi tiết về phương pháp này và cách phòng ngừa và xử lý khi gặp phải tình huống nguy hiểm.

Đột Quỵ là gì?

Đột quỵ (stroke) là một tình trạng bệnh lý nguy hiểm, xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn đột ngột, khiến các tế bào não thiếu oxy và dưỡng chất. Nếu không được cấp cứu kịp thời, những tổn thương này có thể trở nên vĩnh viễn, dẫn đến tàn tật nghiêm trọng hoặc thậm chí tử vong.

Dựa trên cơ chế gây bệnh, đột quỵ được chia thành hai loại chính:

• Đột quỵ thiếu máu não (Ischemic stroke): Đây là dạng phổ biến nhất, chiếm khoảng 87% tổng số ca đột quỵ. Nguyên nhân chủ yếu là do cục máu đông hoặc mảng xơ vữa làm tắc nghẽn động mạch, ngăn chặn dòng máu chảy đến não. Khi thiếu oxy trong thời gian dài, các tế bào thần kinh bị tổn thương và chết đi, gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, ngôn ngữ và nhận thức.
  Các yếu tố nguy cơ của đột quỵ thiếu máu não bao gồm cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, hút thuốc lá, và lối sống ít vận động.
• Đột quỵ xuất huyết não (Hemorrhagic stroke): Loại này xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, khiến máu tràn vào nhu mô não hoặc khoang dưới nhện, gây tổn thương não nghiêm trọng. Đột quỵ xuất huyết thường liên quan đến các bệnh lý như cao huyết áp kéo dài, dị dạng mạch máu não hoặc chấn thương đầu.

Đột quỵ xuất huyết có thể gây ra các triệu chứng nặng nề như đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn mửa, và mất ý thức. Điều trị đột quỵ xuất huyết đòi hỏi can thiệp y tế khẩn cấp để kiểm soát tình trạng chảy máu và giảm thiểu tổn thương não.

Nhận diện đột quỵ với BEFAST: 6 dấu hiệu quan trọng để cấp cứu kịp thời

Trước đây, quy tắc FAST (Face – Khuôn mặt, Arms – Tay, Speech – Giọng nói, Time – Thời gian) được sử dụng rộng rãi để nhận diện nhanh các dấu hiệu đột quỵ. FAST giúp xác định các triệu chứng phổ biến như méo miệng, yếu liệt tay chân và rối loạn ngôn ngữ, từ đó đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế sớm nhất có thể. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy FAST có thể bỏ sót một số dấu hiệu quan trọng khác của đột quỵ, đặc biệt là những trường hợp liên quan đến tuần hoàn não sau.

Theo các nghiên cứu dịch tễ học, việc mở rộng FAST thành BEFAST bằng cách thêm hai yếu tố Balance (Cân bằng) và Eyes (Thị giác) giúp tăng độ chính xác trong nhận diện đột quỵ. Một nghiên cứu được công bố trên Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases cho thấy BEFAST có thể phát hiện tới 97% các ca đột quỵ, trong khi FAST chỉ đạt khoảng 85 – 89% tùy vào nhóm bệnh nhân. Điều này đặc biệt quan trọng vì đột quỵ liên quan đến hệ tuần hoàn sau có thể gây mất thăng bằng hoặc thay đổi thị lực, những dấu hiệu không được đề cập trong FAST.

BEFAST là một quy tắc nhận diện sớm các dấu hiệu đột quỵ, giúp tăng khả năng can thiệp y tế kịp thời, từ đó giảm thiểu tổn thương não và cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân. BEFAST là viết tắt của sáu dấu hiệu quan trọng cần lưu ý:

• B (Balance – Cân bằng): Người bệnh đột ngột mất thăng bằng, cảm giác loạng choạng, chóng mặt hoặc không thể kiểm soát cơ thể.
• E (Eyes – Mắt): Suy giảm thị lực hoặc mất thị lực hoàn toàn ở một hoặc cả hai mắt, thường xảy ra đột ngột.
• F (Face – Khuôn mặt): Một bên mặt bị méo, xệ xuống, miệng lệch khi cười hoặc không thể cử động bình thường.
• A (Arms – Tay): Một cánh tay bị yếu, tê liệt hoặc không thể nâng lên.
• S (Speech – Giọng nói): Giọng nói bị méo, không rõ ràng hoặc không thể nói được.
• T (Time – Thời gian): Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào trên, cần gọi cấp cứu ngay lập tức để bệnh nhân được điều trị sớm nhất có thể.

Thời gian là não – Thời gian là yếu tố quyết định trong điều trị đột quỵ. Nếu người bệnh được cấp cứu trong 3-4.5 giờ đầu, khả năng phục hồi sẽ cao hơn đáng kể. Khi dòng máu lên não bị gián đoạn, cứ mỗi phút trôi qua, khoảng 2 triệu tế bào não bị chết. Do đó, phát hiện sớm và hành động ngay lập tức có thể giúp giảm thiểu tổn thương và cải thiện tiên lượng bệnh nhân.

Yếu tố nguy cơ dẫn đến Đột quỵ

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ, được chia thành hai nhóm:

• Yếu tố không thể thay đổi:

– Tuổi tác: Nguy cơ đột quỵ tăng theo tuổi, đặc biệt người trên 55 tuổi có nguy cơ cao hơn. Tuy nhiên, đột quỵ vẫn có thể xảy ra ở người trẻ.

– Tiền sử gia đình: Nếu có người thân mắc đột quỵ, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn do yếu tố di truyền và lối sống chung..

– Giới tính: Nam giới có tỷ lệ mắc đột quỵ cao hơn nữ giới, nhưng phụ nữ có xu hướng tử vong do đột quỵ cao hơn, đặc biệt là ở độ tuổi lớn.

• Yếu tố có thể kiểm soát:

– Tăng huyết áp: Là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ. Huyết áp cao có thể làm tổn thương thành mạch, gây xơ vữa động mạch và hình thành cục máu đông. 

– Đái tháo đường: Lượng đường trong máu cao có thể làm tổn thương mạch máu và thúc đẩy quá trình xơ vữa, làm tăng nguy cơ đột quỵ do thiếu máu não.

– Hút thuốc lá: Nicotine và các hóa chất độc hại trong thuốc lá làm hẹp mạch máu và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông,  dễ dẫn đến đột quỵ..

– Béo phì và ít vận động: Thừa cân, đặc biệt là béo bụng, làm tăng nguy cơ mắc cao huyết áp, tiểu đường và bệnh tim mạch, góp phần làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Việc tiêu thụ quá nhiều muối, chất béo bão hòa, thực phẩm chế biến sẵn và ít rau xanh có thể làm tăng huyết áp, cholesterol, góp phần vào xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ đột quỵ. Bên cạnh đó, sử dụng rượu bia quá mức cũng làm tăng huyết áp, gây loạn nhịp tim và đặc biệt có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết não do tác động tiêu cực lên mạch máu.

Một số phương pháp phòng ngừa Đột quỵ hiệu quả

Đột quỵ có thể phòng ngừa bằng cách thực hiện các biện pháp sau:

• Kiểm soát huyết áp: Duy trì huyết áp dưới 120/80 mmHg bằng chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục.
• Giảm cholesterol: Tránh thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, tăng cường sử dụng dầu thực vật và chất xơ.
• Tập thể dục thường xuyên: Tối thiểu 150 phút/tuần với các bài tập như đi bộ, chạy bộ hoặc yoga.
• Ngừng hút thuốc và hạn chế rượu bia: Giảm nguy cơ hình thành mảng xơ vữa động mạch.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Theo dõi huyết áp, lượng đường trong máu và cholesterol để kịp thời phát hiện nguy cơ tiềm ẩn.

“Không có gì quý hơn một trái tim khỏe mạnh, bởi đó chính là nhịp đập của cuộc sống.”

Đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ, nhưng bạn hoàn toàn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe ngay từ hôm nay. Gói khám Tầm soát Tim mạch & Đột quỵ của Prime Medical Care được thiết kế để loại bỏ mọi nguy cơ tiềm ẩn, đảm bảo sự an toàn và sức khỏe lâu dài cho khách hàng. Với đội ngũ bác sĩ, chuyên gia đầu ngành, cùng sự đồng hành của thư ký sức khỏe và trợ lý Y khoa, PMC luôn theo dõi sát sao sức khỏe của Khách hàng, từ đó duy trì sức khỏe tim mạch bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống. 

Để biết thêm thông tin chi tiết về Gói Tầm soát Bệnh Tim mạch & Đột quỵ, Quý khách vui lòng liên hệ:

Trung tâm chăm sóc sức khỏe cao cấp Prime Medical Care  Hotline: 1900 1996 Địa chỉ: Số 2C Trần Thánh Tông, Hai Bà Trưng, Hà Nội Website: www.pmc-healthclub.com Fanpage: Prime Medical Care